Header Ads

Adabin Hausa

Ads the beginning of article before Image

Admin

  

01 Aug 2024

34

Adabin Hausa
ghgh
Ads at the middle of Article

Gabatarwa

Wannan kalma ta ‘adabi’, ararriyar kalma ce daga Larabci (Ɗangambo, 1984; Yahaya, Zariya, Gusau da ‘Yar’aduwa, 1992; Junaidu, da ‘Yar’aduwa, 2002). Ɗangambo (1984), ya ce: “Ma’anarta ta Larabci ita ce “halin ɗa’a, fasaha, ƙwarewa”. To, amma a Hausa, har ma a Larabcin, wannan kalma, tana nufin abubuwan da suka shafi al’adu da rayuwa da fasaha na al’umma; wani lokaci da kuma nazarinsu. A taƙaice, muna iya cewa, adabi, shi ne mudubi ko hoton rayuwa na al’umma. Wannan, ya ƙunshi yadda al’adunsu, ɗabi’unsu, harshensu, halayyar rayuwasu, abincinsu, tufarsu, makwancinsu, hulɗoɗinsu, tunaninsu, da ra’ayoyinsu da sauran abubuwan da suka shafi dabarun zaman duniya don ci gaba da rayuwa; kai har ma da abubuwan da suka shafi mutuwa”.

Adabi shi ne madubin rayuwar al’umma. Misali, idan kana son sanin cikakkiyar al’ummar Hausawa, to ka karanta adabinta. Shi zai bayyana maka komai game da rayuwar Bahaushe kamawa tun daga haihuwa har zuwa mutuwa.


Dukuru, mazubi ne da ake ajiye kayayyaki a cikinsa.

Rabe-Raben Adabin Hausa

Farfesa Ɗangambo (1984), ya ce ya kasu zuwa:

  1. Adabin gargajiya (Adabin Baka).

  2. Adabin zamani (Rubutaccen Adabi).

Junaidu da ‘Yar’aduwa (2002), sun ambace shi da:

  1. Adabin Gargajiya.

  2. Rubutaccen Adabi.

Yahaya, Zariya, Gusau, da ‘Yar’aduwa (1992), suka ce:

  1. Adabin Baka.

  2. Rubutaccen Adabi.

Manazarta:


Ɗangambo A. (1984). Rabe-Raben Adabin Hausa da Muhimmancisa ga Rayuwar Hausawa. Maɗaba’ar Kamfanin ‘Triumph’ Gidan Sa’adu Zungur, Kano.

Junaidu I. da “yar’Aduwa T.M. (2002). Harshe da Adabin Hausa a Kammale Don Manyan Makarantun Sakandare. Spectrum Books Limited, Ring Road, Ibadan - Nigeria.

Yahaya I.Y., Zariya M.S., Gusau S.M., da ‘Yar’aduwa T.M. (1992). Darrusan Hausa Don Manyan Makarantun Sakandire 1. University Press PLC, Ibadan-Nigeria.

Zarruƙ R.M., Kafin Hausa A. A. da Alhassan B.S.Y. (1987). Sabuwar Hanyar Nazarin Hausa Don Ƙananan Makarantun Sakandire, Littafi na Biyu. University Press PLC, Ibadan-Nigeria.

Ads At the End of Article

0 Comments

Leave a Comment

Your email will be kept private. Required fields are marked *
Sidebar Ads
Search

Categories

Recent Article
david beckham
david beckham
Read Moredavid beckham
ASALIN HARSHE
ASALIN HARSHE
Read MoreASALIN HARSHE
Adabin Hausa
Adabin Hausa
Read MoreAdabin Hausa
Sharhin Littafin Gwagwarmayata Da Cutar Sikila
Sharhin Littafin Gwagwarmayata Da Cutar Sikila
Read MoreSharhin Littafin Gwagwarmayata Da Cutar Sikila
Sharhin Littafin Zube Na ‘Sidi Ya Shiga Makaranta’ Na Umaru Ladan Da Michael Crowder (1)
Sharhin Littafin Zube Na ‘Sidi Ya Shiga Makaranta’ Na Umaru Ladan Da Michael Crowder (1)
Read MoreSharhin Littafin Zube Na ‘Sidi Ya Shiga Makaranta’ Na Umaru Ladan Da Michael Crowder (1)
Wuta a masaƙa: Sabon littafi kan nazarin adabin Hausa
Wuta a masaƙa: Sabon littafi kan nazarin adabin Hausa
Read MoreWuta a masaƙa: Sabon littafi kan nazarin adabin Hausa
Abubakar Imam
Abubakar Imam
Read MoreAbubakar Imam
Ado Ahmad Gidan Dabino
Ado Ahmad Gidan Dabino
Read MoreAdo Ahmad Gidan Dabino
Balaraba Ramat Yakubu
Balaraba Ramat Yakubu
Read MoreBalaraba Ramat Yakubu
Footer Ads